„Kolej na komunikację!” – pod takim hasłem odbywał się będzie tegoroczny cykl spacerów „Po Woli do woli”, organizowany po raz siódmy przez Stowarzyszenie Masław.
Organizatorzy zapraszają do poznania Woli tym razem pod kątem rozwoju transportu, ponieważ dzielnica ma niemały wkład w jego rozwój dla całej Warszawy.
– Mówiąc o Woli, często spotykamy się z takimi określeniami jak „Wola wielokulturowa”, czy „Wola robotnicza”. Tymczasem trochę zapominamy o tym, jak olbrzymi wkład dla rozwoju komunikacji w Warszawie miała ta dzielnica – mówi Patrycja Jastrzębska, koordynatorka spacerów.
– To tutaj, przy ulicy Przyokopowej w 1905 r. rozpoczęto budowę Elektrowni tramwajowej, która zrewolucjonizowała transport miejski. W dzielnicy tej powstała wtedy spora społeczność tramwajarska, dla której to budowano nie tylko domy, ale także szkoły czy przedszkola – dodaje.
Prowadzący wycieczki pokażą, jak rozwój transportu na Woli wpłynął na przekształcenie tej dzielnicy z rolniczo-rzemieślniczej w przemysłową (wkrótce po uruchomieniu Linii Kolei Obwodowej (1876) poprowadzono od ul. Towarowej w głąb dzielnicy sieć licznych bocznic kolejowych, przy których powstawały zakłady przemysłowe).
Uczestnicy spacerów będą mieli okazję sami się przekonać jak zmieniała się komunikacja na Woli przez dziesięciolecia – od wozów konnych i tramwajów konnych po nowoczesny, współczesny transport (rozbudowa drugiej linii Metra Warszawskiego). Podczas wycieczek przewodnicy zdradzą m.in. tajemnicę czym była wolska „Syberia”, jak szybko poruszały się „karety drogi żelaznej”, jakie znaczenie w czasie Powstania Warszawskiego odegrała „Naftusia”, gdzie znajdował się Centralny Dworzec Autobusowy, podążą śladami kolejarskiego zagłębia na Czystem, a także wejdą z uczestnikami do Zajezdni tramwajowej, pełniącej tę funkcję nieprzerwanie od 1908 r.
Z uwagi na tematykę tegorocznego cyklu, organizatorzy proponują, oprócz tradycyjnych spacerów pieszych i rowerowych, wycieczkę zabytkowym „ogórkiem” po najważniejszych zabytkach Woli!
Wycieczkom po Woli towarzyszy konkurs fotograficzny. Tematem konkursu są miejsca, które wspólnie odwiedzimy podczas spacerów (obiekty, przestrzenie, zdarzenia, ludzie). Zdjęcia prosimy przesyłać na adres: maslaw.org@gmail.com z dopiskiem fotowola do 10 października 2017 r. Organizatorzy wyłonią trzech zwycięzców, którzy otrzymają interesujące nagrody książkowe. „Przesyłając fotografie wyrażacie zgodę na ich publikację (z podaniem imienia i nazwiska autora) na naszym profilu na facebooku, na stronie wydarzenia oraz stronie www.maslaw.org.pl” – przypominają organizatorzy.
Spacery poprowadzą: Paweł Brudek (historyk), Patrycja Jastrzębska (historyczka sztuki), Włodzimierz Maj (historyk), Kuba Madejski (historyk), Krzysztof Olszak (varsavianista) Michał Szymański (varsavianista).
W czerwcu i lipcu zaplanowane są trzy spacery:
Bocznice kolejowe – okno na świat wolskiego przemysłu
Od połowy XIX wieku tory kolejowe, biegnące przez Wolę wyznaczyły nowy kierunek rozwoju. Ciężko jest przecenić rolę kolei w dzielnicy – to przecież wzdłuż linii skupiły się duże zakłady produkcyjne: od warsztatów kolejowych, przez gazownię i silosy zbożowe, kończąc na słynnych zakładach Rau, Lilpop & Loewenstein. W sobotę przejdziemy więc przez teren wzdłuż wolskiej części linii Warszawsko-Wiedeńskiej, czyli osiedle Czyste. Obejrzymy tam pozostałości po różnych zakładach, odkryjemy zapuszczone zaułki, gdzie niegdyś praca wrzała… Do dziś niektóre z dawnych zakładów przemysłowych jeszcze działają. Zapraszamy na wyprawę poprzez zabudowane cegłą tereny Czystego pomiędzy Towarową, a Prymasa Tysiąclecia.
3.06. 2017 (sobota) , godz. 12
Zbiórka: przed d. Dworcem Głównym, ul. Towarowa 3
Prowadzenie: Michał Szymański
Śladem wolskich pętli autobusowych
Poszukamy miejsc, gdzie na Woli znajdowały się pętle różnych linii autobusowych. Przypomnimy sobie, dokąd i którędy można było nimi pojechać. Będziemy wspominać pierwsze życie warszawskich trolejbusów. Poznamy historię budowy trasy N-S i zdobywania „dzikiego zachodu” przez nowe osiedla. Spacerując spróbujemy też ustalić, co widzieli z okien autobusów, trolejbusów i tramwajów pasażerowie podróżujący przez tę część Woli.
10.06.2017 (sobota), godz. 12
Zbiórka: Róg ul. Jana Pawła II i Chmielnej
Prowadzenie: Krzysztof Olszak
Od zajezdni konnej do elektrycznej na Woli
Zwiedzanie zajezdni tramwajowej przy Młynarskiej. W 2016 r. roku obchodziliśmy 150 rocznicę powstania tramwajów konnych, ten i następny rok to bardzo ważna data dla uruchomienia tramwajów elektrycznych. Wola stała się prawdziwą pionierką nowoczesnej komunikacji jaką wtedy były tramwaje elektryczne. To tutaj zrodziła się cała, szanowana społeczność tramwajarska. Tramwajarze należeli do elity wśród robotników Warszawy. Ich dzieci uczyły się bezpłatnie w Liceum im. Sowińskiego, które powstało z inicjatywy tramwajarzy. Mieli zapewnioną bezpłatna opiekę lekarską, a nawet zorganizowali swój własny klub sportowy – Sarmata.
9.07. 2017 (niedziela), godz. 12
Zbiórka: Zajezdnia tramwajowa, ul. Młynarska 2
Prowadzenie: Włodzimierz Maj
