Rowerzyści z Warszawskiej Masy Krytycznej, tradycyjnie w ostatni piątek miesiąca, wyruszą na stołeczne ulice. W Dzień Matki, 26 maja, przejadą przez Śródmieście na Wolę i Ochotę. W godz. 19.00-21.00 na trasie ich przejazdu mogą wystąpić czasowe wstrzymania ruchu.
Organizatorzy zachęcają szczególnie do udziału w przejeździe wszystkie mamy, które tego dnia będą obchodzić swoje święto. Namawiają, by na przejazd przyjechać ze swoimi dziećmi – tymi małymi, jak i dużymi – by wspólnie sprawdzić, jak wygodnie i bezpiecznie można jeździć rowerem ulicami miasta.
– Dzieci na rowerach, rodzinne wyprawy rowerowe to inwestycja w zdrowie przyszłych pokoleń. Przypominamy, że na co dzień dziecko do 10. roku życia traktowane jest jako pieszy i nie może poruszać się ani po ulicy, ani po trasie dla rowerów, tylko po chodniku. A rodzice towarzyszący dziecku na swoich rowerach mają prawo w takiej sytuacji do jazdy po chodniku – oczywiście ostrożnie, z poszanowaniem pierwszeństwa pieszych – przypomina rzecznik prasowy Zarządu Dróg Miejskich Jakub Dybalski.
Uczestnicy tradycyjnie spotkają się pod kolumną Zygmunta na pl. Zamkowym. Stamtąd o godz. 19.00 wyruszą na przejazd, która tym razem została poprowadzona ulicami: Miodowa – Senatorska – pl. Teatralny – Senatorska – pl. Bankowy – al. „Solidarności” – Leszno – Młynarska – Obozowa – Płocka – Górczewska – rondo Szczepańskiego „Ziutka” – Górczewska – Jana Olbrachta – Redutowa – Wolska – rondo Lubomirskiego – Wolska – Płocka – Kasprzaka – Prosta – rondo Daszyńskiego – Towarowa – pl. Zawiszy – Raszyńska – Filtrowa – Krzywickiego – Nowowiejska – al. Niepodległości – Chałubińskiego – al. Jana Pawła II – rondo ONZ – al. Jana Pawła II – Grzybowska – Królewska – pl. Piłsudskiego – Focha – Moliera – Senatorska – Miodowa – pl. Zamkowy. Rowerzyści, liczącą nieco ponad 18-kilometrów, trasę pokonają w około dwie godziny.
Przejazd będzie zabezpieczać policja. Na trasie mogą wystąpić czasowe wstrzymania ruchu, które będą wpływać także na kursowanie komunikacji miejskiej. Więcej informacji na temat przejazdu na stronie wydarzenia na Facebooku.
Szczegółowe informacje o zmianach w organizacji ruchu spowodowanych remontami i inwestycjami można znaleźć na stronach: infoulice.um.warszawa.pl oraz facebook.com/infoulice. Komunikaty dotyczące tras pojazdów Warszawskiego Transportu Publicznego dostępne są na stronie: wtp.waw.pl. Dodatkowo na stronie Miejskiego Centrum Kontaktu Warszawa i w aplikacji 19115 można zamówić bezpłatną usługę powiadomienia o planowanych utrudnieniach w ruchu i zmianach w komunikacji.
Rozpoczyna się remont torowiska na ulicy Obozowej – od pętli Koło do al. Prymasa Tysiąclecia. Od soboty, 27 maja, droga będzie przejezdna tylko w jednym kierunku. Zmienią się trasy tramwajów i linii autobusowych. Po zakończeniu remontu torowiska zostaną wyłożone rozchodnikiem, a pasażerowie skorzystają z nowych wygodnych przystanków.
Remont został podzielony na trzy części. Pierwszy etap to remont torów tramwajowych na ul. Obozowej, który potrwa sześć tygodni – do połowy lipca. Na początku prac tramwajarze wymienią szyny z podkładami o łącznej długości ok. 2300 metrów. Wyremontują także przejazd przy ul. Ciołka. Zaplanowano również udogodnienia dla pasażerów i pieszych – na przystanku tramwajowym przy al. Prymasa Tysiąclecia pojawi się drugie wejście na końcu peronów. Pozwoli to skrócić drogę dojścia do tramwaju.
W trakcie prac na Obozowej zamknięta będzie północna jezdnia drogi w kierunku Bemowa. Przejazd samochodem będzie możliwy w jednym kierunku – w stronę al. Prymasa Tysiąclecia. Aby ograniczyć utrudnienia w ruchu kołowym, roboty zostaną podzielone na etapy – w każdym z nich zamknięty będzie inny fragment ul. Obozowej. Za każdym razem na remontowanym odcinku obowiązywać będzie zakaz zatrzymywania.
Pięć etapów robót
Prace podczas pierwszego etapu rozpoczną się tuż po północy w sobotę, 27 maja – zamknięta będzie jezdnia pomiędzy skrzyżowaniami z ulicami Dalibora i Ciołka do Księcia Janusza. Na skrzyżowaniu Obozowej, Dalibora i Ciołka jadący Obozową od strony al. Prymasa Tysiąclecia kierowcy będą musieli skręcić w prawo lub w lewo. Na wysokości prowadzonych robót przejazd Obozową będzie możliwy w kierunku al. Prymasa Tysiąclecia. W drugą stronę objazd poprowadzi ulicami Deotymy, Górczewską i Księcia Janusza. Front robót obejmie także zebry przez Obozową. Piesi zostaną skierowani do sąsiadujących przejść.
Ulica Obozowa objazd remontu Graf. Infoulice
Wykonawca robót w swoim harmonogramie przewiduje zakończenie tego etapu prac na sobotę, 3 czerwca i wtedy rozpocznie się drugi etap robót na skrzyżowaniu ulicy Obozowej z Ciołka. Objazd, tak jak w poprzednim etapie, poprowadzi ulicami Deotymy, Górczewską i Księcia Janusza. Zakończenie tego etapu zaplanowano na środę, 7 czerwca.
Dzień później rozpoczną się prace pomiędzy ulicami Dahlberga a Dalibora, które potrwają do piątku, 16 czerwca. Etap czwarty obejmie odcinek od Długomiła do Dahlberga, a roboty mają się toczyć od soboty, 17 czerwca, do niedzieli, 2 lipca. Objazd zostanie wyznaczony al. Prymasa Tysiąclecia, Górczewską i Deotymy.
Ostatni etap rozpocznie się w poniedziałek, 3 lipca. Jezdnia Obozowej w stronę Bemowa będzie nieczynna od al. Prymasa Tysiąclecia do ulicy Długomiła. Na jezdni Obozowej prowadzącej od Płockiej w stronę alei, tuż przed wiaduktem, zamknięty zostanie prawy pas ruchu. Kierowcom pozostanie do dyspozycji tylko lewoskręt w aleję Prymasa w stronę Górczewskiej. Na tym odcinku zostaną też zamknięte przejścia przez Obozową, a piesi będą kierowani do sąsiednich. Na skrzyżowaniu z al. Prymasa Tysiąclecia wszystkie zebry będą dostępne. Objazd prac na tym odcinku poprowadzi al. Prymasa Tysiąclecia, Górczewską i Deotymy.
Stała organizacja ruchu zostanie przywrócona w poniedziałek, 10 lipca, o godz. 4:00.
Ulica Obozowa zmiany kursowania linii tramwajowych Graf. WTP
Autobusy zastępcze i objazdy
Na cały czas remontu wyłączony zostanie ruch tramwajowy od al. Prymasa Tysiąclecia do pętli Koło. Kursowanie tramwajów linii 11 zostanie zawieszone. Nadal będzie można dojechać tramwajem do przystanku PKP Koło od strony ulicy Młynarskiej – tramwajami linii 24. Od strony Bemowa na pętlę Koło będą dojeżdżały tramwaje linii 35 na wydłużonej trasie ulicami Powstańców Śląskich, Radiową i Dywizjonu 303 oraz dodatkowej linii 70 z Boernerowa (ulicami Kaliskiego, Lazurową i Dywizjonu 303).
Autobusy linii zastępczej Z23 połączą przystanek Koło 05 przy pętli Koło z pętlą Ostroroga. Nocne N45 i N95 będą kursowały trasą objazdową (tylko w kierunku krańców Lazurowa i Os. Górczewska), ale nie pominą żadnego z przystanków.
Szczegółowe informacje są dostępne na stronie Warszawskiego Transportu Publicznego.
Zielone tory i wygodne przystanki
Druga część prac na Woli – rozłożenie rozchodnika na wyremontowanym odcinku między pętlą Obozowa a al. Prymasa Tysiąclecia – nastąpi jesienią. Nowe tory będą przedłużeniem zielonego odcinka torów zbudowanego przez tramwajarzy w 2017 roku. Łączna długość nowego, zielonego pasa – od pętli Koło do ul. Młynarskiej – wyniesie ponad 2 km. Trzecia część, zaplanowana w 2024 roku (po rozłożeniu rozchodnika), to budowa platform przystankowych. Zapewnią one pasażerom wygodniejsze wsiadanie do tramwajów. Powstanie sześć platform przy Magistrackiej, Deotymy, Ciołka.
Pod koniec 2022 roku weszły w życie nowe przepisy zmniejszające szerokość jezdni przy przystankach tramwajowych. Dzięki temu, że powierzchnia zajmowana przez auta jest zmniejszona, możliwe stało się zaprojektowanie peronów wraz z wiatami.
Szczegółowe informacje o zmianach w organizacji ruchu spowodowanych remontami i inwestycjami można znaleźć na stronach: infoulice.um.warszawa.pl oraz facebook.com/infoulice. Komunikaty dotyczące tras pojazdów Warszawskiego Transportu Publicznego dostępne są na stronie: wtp.waw.pl Dodatkowo na stronie Miejskiego Centrum Kontaktu Warszawa i w aplikacji 19115 można zamówić bezpłatną usługę powiadomienia o planowanych utrudnieniach w ruchu i zmianach w komunikacji.
Najstarszy dealer Harley-Davidson w Polsce świętuje 120 – lecie marki. 3 czerwca 2023 roku w Warszawie odbędzie się specjalny event, poprzedzający europejskie obchody w Budapeszcie 22-25 czerwca, oraz Harley-Davidson Homecoming™, czyli największą imprezę rocznicową, która na 13-16 lipca zaplanowana jest w Milwaukee, w Stanach Zjednoczonych.
W wydarzeniu weźmie udział gość specjalny z Ambasady USA w Polsce. Harley-Davidson kończy w tym roku 120 lat. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom wszystkim miłośnikom marki oraz pasjonatom motocykli, Liberator Warszawa organizuje wyjątkowe wydarzenie.
Już 3 czerwca przy ul. Górczewskiej 30 w Warszawie będzie można zobaczyć kultowe motocykle, posłuchać muzyki na żywo oraz obejrzeć wyjątkowe BIKE SHOW w kategoriach: Best Bike, Best Harley, Best Vespa i Best Paint.
Czar jednośladów – Harley Davidson Fot. Redakcja
Impreza, której współorganizatorem jest „Warsaw Chapter H.O.G. (Harley Owners Group) wystartuje o godzinie 12:00. Ogłoszenie wyników konkursu BIKE SHOW i rozpoczęcie części oficjalnej zaplanowano na 16:00. Godzinę później, na scenie pojawią się zespoły Hell Device i Rock Union.
Harley-Davidson wspiera pomoc humanitarną w Ukrainie. Czerwcowy event w Warszawie, to także niepowtarzalna okazja aby zapoznać się z misją Grupy Awangarda – polskiego zespołu medyków przyfrontowych, którzy od początku wojny działają na Donbasie w obwodzie Donieckim, oraz Fundację Cywilnej Obrony Terytorialnej – Semper Paratus, która uczy i szkoli cywilnych obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, jak w razie wybuchu wojny zapewnić bezpieczeństwo sobie i swoim bliskim.
W Warszawie jest już 95 ze 123 zamówionych Hyundaiów. Wczoraj na torach zadebiutował ostatni z trzech typów koreańskich wagonów – najkrótszy, 23-metrowy. Nowoczesny, niskopodłogowy i trójczłonowy model 142N obsłuży mniej uczęszczane stołeczne linie – na przykład 27 czy 28.
Większość ze 123 nowoczesnych, niskopodłogowych tramwajów zamówionych u koreańskiego producenta to pojemne wagony przeznaczone na najbardziej popularne trasy, w tym również powstającą trasę do Wilanowa. To 103 tramwaje o długości 33 metrów (85 dwukierunkowych modeli 140N i 18 wagonów jednokierunkowych 141N). Mogą one przewieźć ponad 200 pasażerów.
Dwadzieścia pozostałych Hyundaiów 142N to wersja krótsza o 10 metrów – ze 162 miejscami, w tym 34 siedzącymi. W poniedziałek, 22 maja, na tory wyjechał pierwszy taki wagon. Zadebiutował on na linii 28 – z Warszawy Wschodniej przez most Gdański na Górczewską.
Hyundai 142N Fot. Tramwaje Warszawskie
Niskopodłogowce na topie
Tramwaje niskopodłogowe są przyjazne osobom z niepełnosprawnościami, seniorom i opiekunom dzieci w wózkach. Po zakończeniu dostaw z Korei Południowej będą w Warszawie aż 434 takie wagony, czyli 71 proc. taboru. To wynik podobny do innych stolic środkowoeuropejskich, które modernizują swoje floty tramwajowe. W dalszym ciągu klasyczne tramwaje, bez niskiej podłogi, kursują w m.in. w Pradze, Bratysławie czy Rydze. Lepsze wyniki od Warszawy mają tylko: Helsinki (74 proc. taboru niskopodłogowego), Wiedeń (79 proc.) i Berlin (100 proc.), który jako jedyna europejska stolica zakończył wymianę klasycznych tramwajów na niskopodłogowe.
Hyundai 142N Fot. Tramwaje Warszawskie
Warszawski program tramwajowy
Warszawa prowadzi największy w Polsce program inwestycji tramwajowych. W budowie jest obecnie ponad 11 km nowych tras tramwajowych – na Kasprzaka, na Gagarina i do Wilanowa. W marcu został ogłoszony przetarg na budowę podziemnej trasy do Warszawy Zachodniej. Tramwaje Warszawskie pracują nad przygotowaniem kolejnych tras – na Gocław, wzdłuż Pola Mokotowskiego, na Zieloną Białołękę i wzdłuż Modlińskiej. Powstaje też najnowocześniejsza zajezdnia tramwajowa w Polsce – na Annopolu.
W pierwszy weekend czerwca nad Wisłą zaroi się od białych żagli. Będzie można zobaczyć regaty, których stawką jest Puchar Prezydenta Warszawy. Miasto przygotowało też Strefę Kibica i atrakcje dla całej rodziny, bez względu na wiek.
Omega to jacht wymyślony 80 lat temu w Warszawie. Właśnie na takich żaglówkach będą ścigać się uczestnicy regat. Przewidziano też wyścigi żeglugi tradycyjnej oraz paradę żaglówek.
– Rzeka to skarb Warszawy. Mam nadzieję, całe rodziny oglądać w weekend regaty żeglarskie na Wiśle – mówi prezydent Rafał Trzaskowski. – To będzie prawdziwe święto żeglarstwa w samym centrum miasta! Do zobaczenia!
Kiedy żeglarze będą ścigać się na Wiśle, entuzjaści sportów wodnych będą mogli obserwować wyścigi, a także skorzystać z wielu propozycji w Strefie Kibicowania.
Miasto przygotowało pokazy żeglarskie, spływy kajakowe, warsztaty żeglarstwa tradycyjnego, animacje na plaży i na bulwarach, odkrywanie sportów wodnych. Przewidziano także odkrywanie Wisły i Warszawy z perspektywy rzeki!
Regaty na Wiśle
Szczegółowy program regat
Piątek 2 czerwca – Dzień treningowy
12:00 – 20:00 – otwarcie biura regat i rejestracja zawodników – plaża Rusałka
Ok. 17:00 – wyścig próbny
20:00 – odprawa sterników
Sobota 3 czerwca – Plaża Rusałka (na wysokości ZOO)
8:00 – otwarcie biura regat – rejestracja zawodników do 9:00
10:00 – odprawa sterników
9:45 – 18:45 – bezpłatna przeprawa przez Wisłę na Wysokości Bulwarów im. Jana Karskiego i plaży Rusałka.
11.00 – 17.00– miasteczko żeglarskie na plaży Rusałka i strefa kibica na bulwarach im. Jana Karskiego – gry, zabawy, animacje.
11:00 – start do pierwszego wyścigu.
11:00 – 16:00 – warsztaty z żeglugi tradycyjnej – już wkrótce zapisy
Niedziela 4 czerwca – Plaża Rusałka (na wysokości ZOO)
8:00 – otwarcie biura regat
9:45 – 16:45 – bezpłatna przeprawa przez Wisłę na Wysokości Bulwarów im. Jana Karskiego i plaży Rusałka.
10:00 – odprawa sterników regat
11.00 – miasteczko żeglarskie na plaży Rusałka i strefa kibica na bulwarach im. Jana Karskiego – gry, zabawy, animacje.
11:00 – start do pierwszego wyścigu
11:00 – 16:00 – warsztaty SUP – już wkrótce zapisy
17:00 – oficjalne zakończenie regat i wręczenie nagród
Strefa Kibicowania
Sobota i niedziela w godz. 11:00 – 17:00
Autorski spektakl “Ahoj Przygodo – budujemy jacht”. Niesamowite przedstawienie muzyki, improwizacji a wszystko w klimacie żeglugi. Spektakl trwa 10 min. Występ o każdej pełnej godzinie. Tańce marynarskie. Taneczna podróż – nauka marynarskich tańców i zapoznanie z tradycyjnymi piosenkami żeglarskimi. Żeglarskie origami. Tworzenie papierowych żaglówek, statków i marynarskich czapeczek Morskie balonowe cuda. Niesamowite zwierzęta, kotwice, koła marynarskie i czapki kapitańskie. A wszystko to z balonów. Praktyczna wiedza wiązania żeglarskich węzłów Prezentacja łódki Omega – niesamowitego jachty wymyślonego prawie 80 lat temu w Warszawie. Dodatkowe atrakcje:
– gra w statki, kultowa, ponadpokoleniowa, rodzinna zabawa,
– morskie tatuaże,
– raz, dwa, trzy Baba Jaga patrzy, czyli kiedy wejść a kiedy wyjść z wody.
Dość powszechnie słyszy się opinię, że gwara warszawska nie była spójnym językiem, a każdy rejon był odmienną gwarą. To ogromne uproszczenie. Osąd zdecydowanie płytki, by nie powiedzieć gieneralnie scentrowany.
Zacznijmy od tego, co było przyczyną lokalnych odrębności.
Profesor Monika Gruchmanowa, profesor UAM, językoznawca, socjolingwista, znawca języka polskiego i gwary poznańskiej, zdefiniowała tego typu zjawiska w sposób następujący:
Polszczyzna mieszkańców miast, zwana także gwarą miejską, wiąże się ściśle z historią danego regionu, w szczególności zaś z rozwojem i strukturą społeczną samego miasta.
I choć opinia dotyczyła najbliższej sercu Pani Profesor gwary poznańskiej, to zjawisko trafnie definiuje punkt wyjścia dzisiejszego tematu. Uzupełnię tę dość ogólną wypowiedź. Wytrwały badacz języka mieszkańców Syreniego Grodu, Pan Profesor Bronisław Wieczorkiewicz, trafnie zauważył:
Lud warszawski oraz drobne mieszczaństwo uważało Warszawę za cały świat i często przez całe swoje życie dalej, jak do Wilanowa, Bielan, Mokotowa, Czerniakowa czy Woli nie wychodziło.
To pierwsza konkretna wskazówka, określająca przyczyny zróżnicowania w brzmieniu potocznego języka naszego miasta.
Mieszkańcy wsi Wilanów przed kościołem. Fot. Archiwum Państwowe
Zamknięcie się w dość hermetycznych enklawach, gdzie określona grupa żyła w zupełnym oderwaniu od reszty miasta, miało znaczny wpływ na zachowanie swoistej odrębności. Warszawa była więc językową prowincją, rozbitą dodatkowo na odrębne dzielnice.
Trwało to przez dziesięciolecia. Warto więc wspomnieć kiedy gwara została dostrzeżona, zdefiniowana i opisana.
Jej początki datujemy na XVIII wiek, a pierwsze publikacje to: L.W. Szczerbowicz – „Gwara warszawska we współczesnym języku literackim” –„Biblioteka Warszawska” III, 1890, nr 2 R. Zawiliński – „Gwara warszawska” – „Poradnik Językowy” 1909, nr 1
Rozkwit, jako dość specyficznego języka warszawskiej ulicy, przypada na koniec XIX wieku.
Na poparcie mych słów proponuję kilka przykładów. Zbiorowiska zamieszkałe przez liczne grupy starozakonnych, wprowadzały do obiegu potężną ilość słów pochodzących z gwary żydowskiej. Jednak w tym miejscu należy zwrócić uwagę, że była to już gwara, język warszawskich żydów. Do przykładów za jakiś czas jeszcze powrócę
Warszawska Wola, dawniej wieś Wielka Wola, to solidna ilość niemieckojęzycznych fabryk i zakładów przemysłowych. Z rozwojem przemysłu stała się istną wylęgarnią licznych germanizmów. Z kolei nasza Praga kochana, to ostoja i podatny grunt do wprowadzania w obieg rusycyzmów. Wszak wiadomo, gdzie dochodziły szersze tory kolei zaborcy. Koleje 1524-milimetrowe zaczęły powstawać w latach: – Kolej Warszawsko-Petersburska -1862 r. – Kolej Warszawsko-Terespolska – 1867 r. – Kolej Nadwiślańska – 1877 r. – Kolej Warszawsko-Kaliska – 1902 r.
Zjawiska miały podłoże w rozwoju przemysłowym i strukturze społecznej. Znakiem tego, Pani Profesor Gruchmanowa miała absolutne racje.
Wolskie wiatraki. Fot. Konrad Brandel
W latach trzydziestych, za sprawą Stefana Wiecheckiego, nastąpił rozkwit w reklamie języka ulicy. Złożyły się na to liczne publikacje w gazetach i książkach. Stolica formalnie pokochała pisarza i jego popularne felietony. Unikatowy materiał źródłowy, Wiech pozyskiwał był na salach rozpraw sądów grodzkich. Wszak rozpoczynał swą pracę redakcyjną jako sprawozdawca sądowy.
Język ulicy przebojem trafił na szpalty poczytnych publikacji prasowych, a gwara warszawska zyskała wielu miłośników i entuzjastów jej przebojowości. Mało tego, z przytupem wdarła się na salony.
Warto wspomnieć o powszechnie znanych osobistościach. Jej wielbicielami byli Jadwiga i Józef Beck (ówczesny minister spraw zagranicznych z małżonką), oraz Stefan Starzyński, niezapomniany prezydent Warszawy. Sami warszawiacy na co dzień nie zwracali uwagi na słowa wywodzące się z innych zakątków miasta. Z upływem czasu stał się język uniwersalnym, rozpoznawalnym przez rodowitych mieszkańców, używany bez problemów z tłumaczeniem (nie dotyczy flancowanych).
Wydarzenia związane z wybuchem wojny, okupacją niemiecką, powstaniem warszawskim, doprowadziły do sporego ubytku w szeregach rdzennych mieszkańców. A powojenna ludność napływowa? Przeważnie nie chciała się wiązać z obcą kulturą i historią. Ówczesne realia sprowadzały się do piętnowania i zwalczania wszystkiego co było na ideologicznym indeksie: – Walka ze wszystkim co kojarzyło się z przedwojenną Warszawą – Eliminacja zjawisk niezgodnych z jedynie słuszną linią partii – Legitymacja partyjna, jako przepustka do kariery twórców nowej kultury
Popularność Wiecha mocno ograniczono. W latach pięćdziesiątych, kuratorium oświaty wycofało jego książki ze szkolnych bibliotek. Dzieci miały czytać to, co było zgodne z założeniami nowego programu nauczania. Zasada działania partyjnych urzędników była dość prosta: – Kto nie z nami, ten przeciwko nam … I tak też się działo. Wprowadzenie w szkołach poprawności językowej, skazało gwarę na powolne wymarcie. Bo kto miał pielęgnować tradycje warszawskiego brzmienia i charakternego obyczaju?
Bazarek przy straży pożarnej na Chłodnej Fot. Archiwum własne.
Najdłużej rozbrzmiewała na warszawskiej Pradze. Straty w ludności były tu zdecydowanie mniejsze, podobnie zresztą jak ubytki w praskiej zabudowie. Można było żyć. Dlatego powojenny Wiech poszukiwał tematów pośród mieszkańców Szmulek, Pelcowizny, Targówka, Bródna czy Grochowa. Inspirację pobudzały częste wizyty na bazarze Różyckiego, gdzie jak dawniej dominował barwny język rdzennych Prażan.
Sądy grodzkie odeszły w niepamięć, legendarny Kercelak wymazano z mapy miasta. Ale Warszawa żyła. Na miarę ograniczonych możliwości, trzymała dawny fason. Czas robi swoje, odeszły pokolenia najstarszych mieszkańców. Nasz wyjątkowy język można było usłyszeć już nie na ulicy, a głównie na stołecznych placach i targowiskach handlowych. Ostojach dawnej mowy i charakteru mieszkańców.
Po czterech latach przerwy powraca Wielki Test Wiedzy o Warszawie. Na uczestników wydarzenia, które odbędzie się 3 czerwca 2023 r., będzie czekać 60 pytań z historii, ale też z życia współczesnej Warszawy. Zapisy już trwają!
Nie ma chyba drugiego miasta w Polsce, które budziłoby takie emocje, jak Warszawa. Ani takiego, od nazwy którego powstałaby nazwa pełnoprawnej dziedziny wiedzy – varsavianistyki. Dlatego już 3 czerwca o godz. 11:00 w Muzeum Warszawskiej Pragi przy ul. Targowej 50/52 odbędzie się Wielki Test Wiedzy o Warszawie. Uczestnicy w ciągu 60 minut będą opowiadać na 60 pytań zamkniętych.
Pulę pytań do testu stworzyli dziennikarze Gazety Wyborczej Warszawa, swoje propozycje przedstawili również reprezentanci instytucji współtworzących konkurs.
Zapisy do tegorocznej edycji Wielkiego Testu Wiedzy o Warszawie potrwają maksymalnie do 28 maja. Liczba miejsc jest ograniczona, a o udziale decydować będzie kolejność zgłoszeń. Chętni mogą zapisywać się przez specjalny formularz.
Kto może wziąć udział?
Wielki Test Wiedzy o Warszawie jest przede wszystkim przeznaczony dla miłośników miasta, jego historii i życia. Uczestnicy powinni posiadać wiedzę nie tylko o wydarzeniach z przeszłości, ale także z dziedziny warszawskiego sportu czy kultury.
Na najlepszych uczestników czekają nagrody finansowe: 1. miejsce – 2 tys. zł, 2. miejsce – 1,5 tys. zł, 3. miejsce – 1 tys. zł.
Poprzednie edycje wydarzenia odbyły się w 2018 i 2019 r. Organizatorem testu jest Gazeta Wyborcza Warszawa, partnerem głównym Miasto Stołeczne Warszawa, a partnerem wydarzenia Muzeum Warszawy.
Zaplanuj spotkanie z Agnieszką Cubałą i jej niezwykłą historyczną książką ”Miłość ’44”.
Jakie uczucia mogły wypełniać serca Powstańców Warszawskich po pięciu latach przemocy, gwałtu, przymusu, bezprawia, ucisku i terroru okupanta?
Czy tylko nienawiść, wstręt, pogarda, męstwo i odwaga?
Czy jednak na te prawdziwie ludzkie uczucia również było miejsce?
W sercach tych najczęściej młodych kikunasto- i dwudziestolatków?
A miłość? Czy był czas na miłość?
Czy pokolenie Kolumbów potrafiło kochać?
Odpowiedzi na te pytania poszukała Agnieszka Cubała, pasjonatka historii Powstania Warszawskiego, autorka książek o nim.
Opowie o powstańczych historiach miłosnych na spotkaniu autorskim, na które już serdecznie zapraszamy.
Spotkanie autorskie
29 maja (poniedziałek)
o godzinie 17:00
na Woli
w Wypożyczalni dla Dorosłych i Młodzieży
przy ulicy Redutowej 48
wstęp wolny
liczba miejsc ograniczona (warto zgłosić udział wcześniej)
Pasjonatka historii Powstania Warszawskiego, autorka 11 książek, a miedzy innymi:
„Sten pod pachą, bimber w szklance, dziewczyna i… Warszawa. Życie codzienne powstańczej Warszawy”;
„Skazani na zagładę? 15 sierpnia 1944 Sen o wolności a dramatyczne realia”;
„Igrzyska życia i śmierci. Sportowcy w Powstaniu Warszawskim”;
„Miłość’44”;
„Piaseczno’44. Miasto i ludzie”;
„Kobiety’44”,
„Warszawskie dzieci’44”;
Opracowała hasła autorskie do „Wielkiej Ilustrowanej Encyklopedii Powstania Warszawskiego”, konsultowała dwa rozdziały polskiej edycji książki Normana Davisa „Powstanie’44”; współpracowała z Muzeum Powstania Warszawskiego przy realizacji prac nad ekspozycją stałą placówki.
Za popularyzację tematu dwukrotnie otrzymała prestiżową nagrodę Klio w kategorii varsaviana, a także odznakę „Zasłużony dla Warszawy”, medal „Orzeł Pęcicki” i srebrny Krzyż Zasługi.
Jest członkiem Towarzystwa Miłośników Historii w Warszawie.
okładka książki
Miłość ’44
To książka przedstawiająca 44 historie powstańczej miłości.
Tej pierwszej, pełnej wzruszeń i gorących porywów serca, ale i tej dojrzałej, opartej na przyjaźni i poczuciu bezpieczeństwa. Miłości będącej świadectwem tego, że nawet w czasie zagłady potrzebujemy bliskości drugiego człowieka i siły, jaką daje świadomość, że mamy do kogo wracać oraz na kogo czekać.
Wspólna walka, wyjątkowość przeżywanych chwil i wszechobecna aura bohaterstwa sprzyjały narodzinom sympatii, flirtów i głębszych uczuć. Młodzi ludzie, nie mając pewności, czy doczekają jutra, chcieli przeżyć w pełni każdy ofiarowany im dzień.
Potwierdzali więc siłę swej miłości na ślubnym kobiercu.
Odkrywali pierwsze intymne doznania i seks, który czasami stawał się namiastką bliskości, a innym razem ostatnią chwilą przyjemności w życiu. Ale powstańcza miłość to również codzienna troska o ukochaną osobę. A w ostatecznych przypadkach – szukanie śmierci po jej stracie.
Wśród bohaterów książki odnajdujemy młodych powstańców, poetów, artystów, a nawet… warszawską prostytutkę! Opisane historie wzruszają, bawią i skłaniają do refleksji. Zwłaszcza, że każdy może odnaleźć w nich również odbicie własnych przeżyć.
W publikacji przedstawiona zostały historie miłości m.in.:
Zainteresowanie wydarzeniami organizowanymi w ramach Nocy Muzeów nie słabnie od lat. Po ulicach Warszawy w nocy z 13 na 14 maja spacerowało niemal 245 tys. osób poszukujących kulturalnych wrażeń.
Z dotychczas zebranych informacji wynika, że w tym roku spośród 270 placówek najchętniej odwiedzanym miejscem było Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego, do którego przyszło ponad 21 tys. osób. Na drugim miejscu znalazło się Muzeum Narodowe w Warszawie – 13,5 tys., a na trzecim Zamek Królewski w Warszawie – 11 tys.
Poszukujący „nocnych” wrażeń chętnie zaglądali także do miejsc na co dzień niedostępnych, np. do gabinetu Prezydenta m.st. Warszawy, który zobaczyło prawie 1200 osób, a Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania zwiedziło 7 tys.
Noc Muzeów 2023
Spacerowicze chętnie oglądali także zbiory Muzeum Warszawy – ponad 7,4 tys. odwiedzających oraz Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii Polskiej Akademii Nauk – 5,5 tys.
W roku 2019 w Nocy Muzeów wzięło udział ponad 185 tys. osób, w 2021 ok. 175 tys., z czego 130 tys. online, a w 2022 ok. 230 tys. osób.
W roku 2020 Noc Muzeów nie odbyła się ze względu na pandemię COVID-19.
Dziś o godz.16:00 rozpoczynają się zapisy do tegorocznej edycji akcji „Lato w Mieście”. Przez całe wakacje dla dzieci i uczniów mieszkających w Warszawie, miasto organizuje opiekę, wyżywienie oraz ofertę zajęć: sportowych, artystycznych, edukacyjnych i rekreacyjnych.
– „Lato w Mieście” to jedna z najpopularniejszych miejskich inicjatyw, które organizujemy dla warszawskich uczniów i dzieci. W tym roku, przez całe wakacje zaplanowaliśmy w tym czasie 10 turnusów i niemal 42 tys. miejsc w ponad 160 placówkach – podkreśla Renata Kaznowska, zastępczyni prezydenta m.st. Warszawy.
Warszawska akcja „Lato w Mieście” potrwa w tym roku od 26 czerwca do 31 sierpnia.
– Co ważne, mimo galopującej inflacji i wzrostu cen żywności, energii i transportu, dzienna stawka dla wszystkich uczestników akcji pozostaje na niezmienionym poziomie i wynosi nadal 50 zł. Podkreślam, że w ramach „Lata w Mieście” najmłodsi mają zapewnioną całodzienną opiekę, dwa posiłki, w tym jeden ciepły, napoje oraz moc różnorodnych atrakcji. Stawka dzienna to 20 zł opłaty za wyżywienie oraz 30 zł opłaty za opiekę – dodaje wiceprezydentka.
Jak zapisać dziecko?
Tegoroczne zapisy do akcji „Lato w Mieście”, rozpoczną się 16 maja 2023 r. od godziny 16:00 i potrwają do 28 maja 2023 r. do godz. 24:00. Publikacja oferty placówek organizujących akcję w elektronicznym systemie zgłoszeń nastąpi 16 maja 2023 r. o godz. 16.00.
Rodzice dzieci rejestrują się na stronie: warszawa-latowmiescie.pzo.edu.pl za pomocą numeru pesel dziecka, następnie samodzielnie tworzą hasło. Po wprowadzeniu do systemu podstawowych informacji i wyborze turnusów feryjnych należy wskazać preferowane szkoły. Można wybrać dowolną liczbę szkół na każdy jednotygodniowy turnus, który trwa od poniedziałku do piątku (z wyłączeniem dni świątecznych oraz ostatniego tygodnia ferii letnich).
Tegoroczna akcja Lato w Mieście potrwa od 26 czerwca do 31 sierpnia
Kolejne etapy
Listy zakwalifikowanych dzieci zostaną opublikowane 30 maja 2023 r. o godzinie 16:00.
Kolejnym krokiem jest dokonanie opłaty za wyżywienie i opiekę. Od 31 maja 2023 r. od godziny 8:00 do 13 czerwca 2023 r. do godziny 12:00, należy złożyć potwierdzenie dokonania opłat lub zaświadczenie o zwolnieniu z opłat wraz z wydrukiem karty kwalifikacyjnej i załącznikami (do pobrania z systemu) w każdej ze szkół, do której dziecko zostało zakwalifikowane. Ostateczną decyzję o przyjęciu dziecka do akcji podejmuje organizator wypoczynku.
Przed wypełnieniem karty kwalifikacyjnej należy zapoznać się z zasadami oraz harmonogramem zapisów, które dostępne są na stronie: warszawa-latowmiescie.pzo.edu.pl.
Jak działają Feryjne Placówki Edukacyjne?
Podobnie jak w minionych latach, Feryjne Placówki Edukacyjne (FPE) będą działać przez pięć dni w tygodniu, w godzinach od 7:00-8:00 do 16:00-17:00, zapewniając opiekę uczniom warszawskich szkół oraz dzieciom mieszkającym w Warszawie. W tym roku, akcja zostanie zorganizowana w 162 szkołach, w tym 16 specjalnych.
Z opłat za opiekę oraz posiłki podczas akcji, są zwolnione są dzieci, które w czasie roku szkolnego, korzystają z bezpłatnych lub częściowo płatnych posiłków, na mocy decyzji dyrektora szkoły lub Ośrodka Pomocy Społecznej. Podstawą do zwolnienia z opłat za opiekę oraz posiłki podczas akcji, jest przedłożenie w FPE zaświadczenia z macierzystej szkoły lub Ośrodka Pomocy Społecznej, o korzystaniu w ciągu roku szkolnego z bezpłatnych lub częściowo płatnych posiłków.
Rodzice, których dzieci nie mogą korzystać z wyżywienia zbiorowego ze względu na wskazania lekarskie (na podstawie zaświadczenia lekarskiego), są zwolnieni z opłat za posiłki i zobowiązani do zapewnienia odpowiedniej diety we własnym zakresie.
