Jak co roku, w dniu 1 sierpnia o godzinie 17.00, Warszawa zwolniła codzienny impet. Zatrzymały się pojazdy komunikacji miejskiej, prywatne samochody, a w wielu punktach miasta, licznie zebrani mieszkańcy uczcili 69. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego.
3 sierpnia 2023 r. Nordwache – Chłodna 25
Tuż przed wybuchem Powstania Warszawskiego, Niemcy dobudowali do gmachu bunkier z gniazdem karabinów maszynowych. Zaś od strony ulicy Chłodnej, zainstalowali na balkonach umocnione stanowiska strzeleckie. Wokół ustawili gęste zapory z drutu kolczastego.
Zadanie zdobycia tej twierdzy otrzymali żołnierze batalionu „Chrobry I” dowodzeni przez kpt. Gustawa Billewicza „Sosnę”. Do akcji przystąpili 3 sierpnia 1944 roku. Rozbiwszy ścianę budynku sąsiadującego bezpośrednio z posterunkiem, grupa powstańców weszła na teren Nordwache, zdobywając piętro za piętrem. Inny oddział, dowodzony przez por. Władysława Żurawskiego „Klima”, zaatakował posterunek od frontu. Wybuch w pobliskiej szkole dodatkowo wystraszył Niemców, którzy opuścili swoje stanowiska próbując uciec na teren dawnego getta. Zostali jednak wzięci do niewoli przez powstańców. Po zajęciu Nordwache, oddział uwolnili liczną grupę cywilów przetrzymywanych w podziemiach budynku. Zdobyto też bezcenną broń, amunicję i mundury.
W rocznicę powstańczego ataku, pod tablicą upamiętniającą zwycięski atak żołnierzy Batalionu „Chrobry I”, przedstawiciele władz państwowych, środowisk kombatanckich, oraz młodzież harcerska, złożyli wiązanki kwiatów.
5 sierpnia 2023 r. Pomnik Ofiar Rzezi Woli – aleja „Solidarności” 98
Pomnik Ofiar Rzezi Woli odsłonięto 27 listopada 2004 w ramach obchodów 60. rocznicy Powstania Warszawskiego. Jego autorem jest rzeźbiarz Ryszard Stryjecki, przy współpracy architekta Olafa Chmielewskiego i rzeźbiarza Mieczysława Syposza.
Przedstawiciele władz państwowych, stołeczni samorządowcy, środowiska kombatanckie, oraz mieszkańcy dzielnicy Wola, oddali hołd zamordowanej przez Niemców ludności cywilnej.
Rzezi Woli dokonały oddziały wojsk niemieckich z rozkazu Adolfa Hitlera, który nakazał zburzenie Warszawy i wymordowanie wszystkich jej mieszkańców. Akcja wyniszczania miasta była odpowiedzią na wybuch Powstania Warszawskiego. Zbrodni na mieszkańcach Woli i Ochoty dokonywali żołnierze pod dowództwem oficera SS – Heinza Reinefahrta. Nikt ze ówczesnych zbrodniarzy nie poniósł kary za popełnione bestialskie mordy.
Po złożeniu wieńców i wiązanek kwiatów, uczestnicy uroczystości przeszli ulicą Wolską na Cmentarz Powstańców Warszawy.
Janusz Dziano
