Jutro, 19 kwietnia, przypada rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim – największego zbrojnego zrywu Żydów podczas II wojny światowej. Tego dnia wolontariusze będą wręczać mieszkańcom Warszawy symboliczne papierowe żonkile, aby uczcić pamięć bohaterów tamtych wydarzeń. O 12:00 zostaną włączone syreny wojewódzkiego systemu ostrzegania i alarmowania.
Syreny ku pamięci
Sygnał zostanie uruchomiony na terenie m.st. Warszawy i potrwa 1 minutę, będzie to sygnał ciągły. Jednocześnie to test poprawności działania systemu ostrzegania na terenie miasta stołecznego Warszawy. Mieszkańcy nie powinni podejmować żadnych czynności w związku z włączeniem syren.
Dlaczego żonkile?
Jednym z ocalałych z getta był Marek Edelman, ostatni dowódca Żydowskiej Organizacji Bojowej. 19 kwietnia, w rocznicę powstania, składał bukiet żółtych kwiatów pod Pomnikiem Bohaterów Getta na Muranowie. Żonkil stał się symbolem szacunku i pamięci o powstaniu. Organizowana przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN akcja ma na celu rozpowszechnianie tego symbolu oraz szerzenie wiedzy na temat samego powstania.
Akcja Żonkile to inicjatywa, której celem jest przywracanie pamięci o powstaniu o getcie warszawskim, ale to także możliwość budowania wspólnoty opartej na wzajemnym szacunku i tolerancji.
Powstanie w getcie warszawskim
W 1940 r. Niemcy ogrodzili murem część centrum Warszawy i stłoczyli tam prawie pół miliona Żydów ze stolicy i okolic. Uwięzieni w getcie, umierali wskutek głodu, chorób, niewolniczej pracy i ginęli w egzekucjach. Latem 1942 r. została zorganizowana Wielka Akcja likwidacyjna. Niemcy wywieźli z getta do ośrodka zagłady w Treblince blisko 300 tysięcy Żydów. Wśród tych, którzy pozostali, narodziła się idea zbrojnego oporu. 19 kwietnia 1943 r. dwa tysiące Niemców wkroczyło do getta, by je ostatecznie zlikwidować. Przeciwstawiło się im kilkuset młodych ludzi z konspiracyjnych – Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB) i Żydowskiego Związku Wojskowego (ŻZW). Powstańcy, pod dowództwem Mordechaja Anielewicza, byli wycieńczeni i słabo uzbrojeni. Wielu wiedziało, że nie mają szans, ale wolało zginąć w walce, by ocalić swoją godność.
Także w tym roku pod Muzeum POLIN kwitną tulipany odmiany Irena Sendler, posadzone w 2022 roku wzdłuż alei im. I. Sendlerowej. Charakterystyczne czerwone kwiaty z żółtą plamką na dole zakwitły po raz pierwszy w 80. rocznicę wybuchu powstania. Tulipany uzupełniają kompozycje z żonkili, które w okolicy POLIN co roku przypominają o tym wydarzeniu.
Historia getta w Muzeum Warszawy
„Świadectwa z getta warszawskiego” to nowo otwarta część wystawy głównej Muzeum Warszawy. Obejmuje okres od czasu okupacji niemieckiej i wydzielenia „obszaru zagrożonego tyfusem” wiosną 1940 roku do obchodów piątej rocznicy powstania w getcie warszawskim w roku 1948. Zobrazowanie codzienności życia w getcie możliwe jest dzięki wielu różnym spojrzeniom – żołnierzy i członków ruchu oporu, kobiet i mężczyzn, amatorów i profesjonalistów.
Prezentowane są także wykopane w czasie poszukiwań przedmioty, należące do ludzi z terenów przedwojennej dzielnicy północnej. Wystawę zamyka film, dokument nagrany przez garstkę ocalałych zaraz po wojnie, który pokazuje miejsce po getcie – pustynię, powstałą po unicestwieniu całej społeczności żydowskiej – symbol jej zagłady.
Więcej informacji: muzeumwarszawy.pl.
Źródło: Urząd m. st. Warszawy
